Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Tp.HCM, luật Đất đai 2024 đã quy định cụ thể nội dung các nguyên tắc, điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất cụ thể nhưng vẫn có một số nội dung cần trao đổi lấy ý kiến cho phù hợp quy định pháp luật đất đai và các quy định pháp luật có liên quan.
Chẳng hạn, Luật Đất đai năm 2024 không có quy định nội dung nguyên tắc, điều kiện liên quan đến quy hoạch xây dựng khi giải quyết việc tách thửa đất, hợp thửa đất. Trong khi đó, quy hoạch xây dựng có vai trò điều tiết, kiểm soát, quản lý nhà nước về công tác quy hoạch, tránh việc tách thửa đất, hợp thửa đất phá vỡ quy hoạch.
Do đó, Sở Tài nguyên và Môi trường Tp.HCM đề nghị các đơn vị có ý kiến về việc dự thảo có được quy định bổ sung thêm nội dung nguyên tắc, điều kiện về “quy hoạch xây dựng” khi giải quyết việc tách thửa đất, hợp thửa đất hay không. Nếu được thì căn cứ vào quy hoạch 1/500 hay quy hoạch 1/2000 để giải quyết việc tách thửa đất, hợp thửa đất.
Về lối đi, Luật Đất đai 2024 quy định: Việc tách thửa đất, hợp thửa đất phải bảo đảm có lối đi; được kết nối với đường giao thông công cộng hiện có, bảo đảm cấp, thoát nước và nhu cầu cần thiết khác một cách hợp lý. Trường hợp người sử dụng đất dành một phần diện tích của thửa đất ở hoặc thửa đất có đất ở và đất khác trong cùng thửa đất để làm lối đi, khi thực hiện việc tách thửa đất hoặc hợp thửa đất thì không phải thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất đối với phần diện tích đất để làm lối đi đó…
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Tp.HCM, luật Đất đai 2024 có quy định "lối đi", nhưng lại không có khái niệm, giải thích từ ngữ "lối đi" là gì. Trong khi Bộ luật Dân sự năm 2015 nêu trên thì "lối đi" do các bên thỏa thuận tự thỏa thuận về các yếu tố vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi.
Do đó, Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị các đơn vị có ý kiến "lối đi" để người dân tự thỏa thuận theo quy định của pháp luật về dân sự hay do cơ quan có thẩm quyền quy định cụ thể về vị trí, chiều rộng, chiều dài, chiều cao của lối đi.
Bên cạnh đó, liên quan đến diện tích tối thiểu đối với từng loại đất sau khi tách, hợp thửa, Sở Tài nguyên và Môi trường Tp.HCM cho biết, trước đây Quyết định số 60/2017 của UBND Tp.HCM quy định diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở và đất nông nghiệp. Tại dự thảo Quyết định thay thế Quyết định số 60/2017 cũng quy định diện tích tối thiểu với các loại đất.
Cụ thể, diện tích tối thiểu được tách thửa, đối với đất ở, thửa đất ở mới hình thành và thửa đất ở còn lại sau khi tách thửa (đã trừ phần diện tích thuộc quy hoạch công trình giao thông không phù hợp quy hoạch) phải đảm bảo diện tích tối thiểu 36m2, có chiều rộng mặt tiền và chiều sâu thửa đất không nhỏ hơn 3m.
Đối với khu vực 1 (gồm các quận: 1, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 11, Gò Vấp, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Tân Bình và Tân Phú).
Đối với khu vực 2 (gồm các quận: 7, 12, Bình Tân, TP.Thủ Đức và thị trấn các huyện) diện tích tối thiểu là 50m2 và có chiều rộng mặt tiền, chiều sâu thửa đất không nhỏ hơn 4m.
Đối với khu vực 3 gồm các huyện: Bình Chánh, Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè, Cần Giờ (ngoại trừ thị trấn) diện tích tối thiểu là 80m2, có chiều rộng mặt tiền và chiều sâu thửa đất không nhỏ hơn 5m.
Như vậy có cần thiết phải quy định diện tích tối thiểu đối với các loại đất quy định tại điều 9 luật Đất đai 2024 hay tiếp tục giữ các loại đất quy định diện tích tối thiểu như quy định của TP. Do đó, Sở đề nghị các đơn vị có ý kiến và cho biết căn cứ pháp lý quy định diện tích tối thiểu đối với từng loại đất. Ý kiến gửi lại Sở Tài nguyên và Môi trường Tp.HCM trước ngày 30/7/2024.
