Khi các công ty AI đang vội vã nâng cấp các tính năng thông minh và hữu dụng hơn cho sản phẩm của mình, kéo theo sự bùng nổ nhu cầu về những nguồn năng lượng dồi dào và rẻ tiền. Cơn sốt này đang mang lại nguồn lợi bất ngờ cho những đối tượng không ngờ tới: các công ty khai thác Bitcoin.
Trong nhiều tháng gần đây, báo cáo của JP Morgan cho biết, hàng loạt các công ty khai thác Bitcoin lớn đã bắt đầu chuyển đổi thiết bị khai thác của mình sang các hệ thống vận hành và huấn luyện AI. Họ tin rằng việc huấn luyện AI sẽ mang lại doanh thu an toàn hơn và bền vững hơn so với ngành công nghiệp tiền mã hóa nhiều biến động.
Sự chuyển đổi này đến vào thời điểm giao thoa của nhiều yếu tố: mức độ hấp dẫn của ứng dụng AI lên cao, khả năng tiếp cận năng lượng giá rẻ ngày càng hạn chế cũng như việc khai thác Bitcoin ngày càng khó khăn từ sau sự kiện halving.
Bùng Nổ AI và Nhu Cầu Tính Toán Khổng Lồ
Sự thành công vang dội của ChatGPT vào cuối năm 2022 đã kích hoạt một cuộc đua AI chưa từng có. Các công ty công nghệ đang nỗ lực phát triển và vận hành các mô hình AI tiên tiến, đòi hỏi sức mạnh tính toán và nguồn năng lượng khổng lồ. Kent Draper, giám đốc thương mại của IREN, một công ty trung tâm dữ liệu và khai thác Bitcoin, nhận xét rằng chỉ trong 4 năm, nhu cầu về máy học đã tăng từ "không đủ quy mô từ góc độ thương mại" lên mức độ cực kỳ cao hiện nay.
Theo ước tính, một truy vấn ChatGPT tiêu tốn gấp 10 lần năng lượng so với một tìm kiếm Google thông thường. Điều này dẫn đến nhu cầu cấp thiết về cơ sở hạ tầng phù hợp: nguồn năng lượng giá rẻ, không gian rộng lớn và hệ thống làm mát hiệu quả.
Hóa ra trên thị trường đã xuất hiện những công ty có sẵn hạ tầng này – các nhà khai thác Bitcoin. Trong những năm đầu tiên nở rộ hoạt động khai thác Bitcoin, việc tăng quy mô dàn máy tính cũng gia tăng đáng kể lợi nhuận, do đó đã dẫn đến các trang trại máy chủ khổng lồ bên cạnh những nguồn năng lượng giá rẻ để hoạt động liên tục 24/24 giờ.
Tuy nhiên thời thế giờ đã khác. Lợi nhuận từ khai thác Bitcoin giờ lại phụ thuộc nhiều vào biến động thị trường tiền mã hóa. Hơn thế nữa sự kiện Bitcoin halving (chia tách Bitcoin) vừa qua đang làm việc khai thác bitcoin trở nên khó khăn hơn khi sản lượng giảm xuống, nhưng giá Bitcoin trên thị trường vẫn đứng yên, thậm chí còn giảm xuống.
Cơ hội cho các công ty khai thác Bitcoin
Đây chính là lúc các công ty khai thác Bitcoin tận dụng cơ hội. Với cơ sở hạ tầng sẵn có, họ đang trong vị thế lý tưởng để đáp ứng nhu cầu của ngành AI. Hơn thế nữa, việc huấn luyện AI sẽ mang lại nguồn doanh thu ổn định cho các nhà khai thác bitcoin mà không phải lo lắng về các biến động của thị trường. Do vậy, nhiều công ty đã bắt đầu cho thuê không gian hoặc chuyển đổi một phần thiết bị khai thác sang phục vụ AI.
Ví dụ điển hình là Core Scientific, công ty vừa thoát khỏi phá sản sau vụ sụp đổ tiền mã hóa năm 2022. Vào tháng 6, họ thông báo sẽ cung cấp hơn 200 megawatt GPU cho startup AI CoreWeave. Adam Sullivan, CEO của Core Scientific, tiết lộ rằng các công ty AI đang đưa ra những đề nghị hấp dẫn để sử dụng cơ sở khai thác Bitcoin, thậm chí "mua các địa điểm khai thác với giá cao hơn so với những gì thợ mỏ Bitcoin sẵn sàng trả".
Một ví dụ khác là Hut 8, một công ty khai thác Bitcoin khác, đã nhận được khoản đầu tư 150 triệu USD từ Coatue Management vào ngày 24 tháng 6 để xây dựng cơ sở hạ tầng AI. Ông Draper của IREN cho biết: "Chúng tôi xem chúng là các hoạt động kinh doanh bổ sung cho nhau: bitcoin là nguồn doanh thu tức thi nhưng quá biến động. AI phụ thuộc vào khách hàng – nhưng khi bạn đã có khách hàng, nó sẽ ổn định hơn nhiều."
Thách Thức Về Năng Lượng và Môi Trường
Tuy nhiên, sự phát triển này cũng đặt ra những thách thức đáng kể về năng lượng và môi trường. Theo Bộ Năng lượng Mỹ, các trung tâm dữ liệu tiêu thụ năng lượng gấp 10 đến 50 lần so với các tòa nhà văn phòng thương mại thông thường. Goldman Sachs dự đoán rằng đến năm 2030, các trung tâm dữ liệu sẽ chiếm tới 8% tổng năng lượng tiêu thụ của Hoa Kỳ, tăng từ mức 3% năm 2022.
Mặc dù một số công ty như Terawulf cam kết sử dụng năng lượng xanh, nhưng nhiều trung tâm dữ liệu vẫn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Nazar Khan, giám đốc vận hành và công nghệ của Terawulf, chỉ ra rằng một số nguồn năng lượng tái tạo không đáp ứng được nhu cầu về năng lượng nhất quán và chất lượng cao mà tính toán tốc độ cao yêu cầu.
Mandy DeRoche, phó luật sư quản lý tại chương trình năng lượng sạch của Earthjustice, bày tỏ lo ngại: "Sự gia tăng đáng kể trong nhu cầu năng lượng này có hậu quả cho lưới điện, chi phí điện năng và khí hậu."