Trong khi ẩm thực nói chung đang ngày càng đa dạng hơn, chúng ta có cơ hội để thưởng thức thêm nhiều món mới thì không thể phủ nhận rằng, cũng có những món ăn, những loại quả, loại nước uống dần bị "lãng quên" theo thời gian. Quả chay chính là một trong những điển hình của việc này.
Nhắc tới cái tên quả chay, có lẽ thế hệ 8x, 9x trở về trước sẽ thấy quen thuộc hơn, trong khi các bạn trẻ ngày nay không phải ai cũng biết tới loại quả đặc biệt này.
Quả chay - thứ quả đặc biệt gắn liền với tuổi thơ nhiều 8x, 9x...
Cây chay thuộc loại cây gỗ, được trồng nhiều ở các tỉnh phía Bắc Việt Nam. Thời xưa, các gia đình trồng cây chay khá phổ biến, bởi vỏ của thân cây chay thường được sử dụng để ăn trầu và quả chay cũng có nhiều ứng dụng trong đời sống.
Quả chay thường có kích cỡ nhỏ, chỉ nằm gọn trong lòng bàn tay, có vị chua nhẹ, thế nên thường được sử dụng để kết hợp chế biến các món ăn như kho cá, dầm canh chua...
Đặc biệt, quả chay khi chín cũng là một món ăn yêu thích của nhiều người, gắn liền với tuổi thơ của thế hệ 8x, 9x. Quả chay khi chín có vỏ ngoài vàng ươm, bên trong là phần ruột màu hồng hoặc vàng, vàng cam. Tách đôi quả chay chín, dễ thấy những múi nhỏ căng mọng, khiến người ta liên tưởng tới những múi mít tí hơn. Quả chay chín ăn chua chua ngọt ngọt, là món ăn khoái khẩu của trẻ em thời xưa.
Món canh cá nấu với quả chay
Cá kho chay
Quả chay khi chín nhìn bên trong ruột như những múi mít tí hon
Bên cạnh ăn quả chay chín hay dùng quả chay tươi để nấu ăn, người ta còn thái lát những quả chay lúc còn xanh, sau đó phơi khô để có thể bảo quản lâu hơn. Khi nào cần làm món ăn thì mang ra sử dụng.
Quả chay phơi khô sẽ bảo quản được lâu hơn
Ngày nay, cây chay đã không còn được trồng phổ biến nữa, đa phần chỉ dùng để lấy vỏ ăn trầu. Quả chay cũng không còn xuất hiện nhiều bởi đã có nhiều loại quả tạo độ chua khác phổ biến hơn như sấu, me, tai chua hoặc các gia vị chua bán sẵn, các sản phẩm đóng gói... Thế nên đôi khi, những ai muốn tìm mua quả chay lại rất khó. Bởi vậy mà nhiều người còn nói vui rằng quả chay bây giờ đã trở thành thứ đặc sản "hiếm có khó tìm".
Đôi khi, chúng ta cũng có thể bắt gặp quả chay được bán ở một hàng rau nào đó ngoài chợ, trên chợ mạng nhưng cũng không nhiều. Nếu thèm hương vị quả chay tuổi thơ, bạn có thể tìm mua chay sấy khô trên các sàn thương mại điện tử để nấu ăn. Còn quả chay tươi chín vàng ươm như hình ảnh tuổi thơ năm nào thì quả thật phải rất kiên trì mới tìm mua được.
(Tổng hợp)
