Dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ đã được Quốc hội thông qua, sẽ chính thức áp dụng từ ngày 1/1/2025. Quy định mới có nhiều thay đổi về giấy phép lái xe (GPLX), trong đó nổi bật có quy định về phân hạng GPLX được nhiều người quan tâm.
Quy định mới đổi tên gọi và phân cấp lại các loại phương điện được phép điều khiển, cả đối với xe máy và xe ô tô con. Với riêng ô tô con, GPLX sẽ chỉ còn hạng B, thay cho hạng B1 và B2 đang áp dụng.
Quy định mới có hiệu lực từ 1/1/2025.
Theo quy định mới, hạng B1 nay cấp cho người điều khiển xe 3 bánh, còn với ô tô con thì gọi chung là hạng B, không phân biệt xe sử dụng hộp số tự động hay hộp số tay.
Cụ thể, Điều 57 quy định về giấy phép lái xe như sau:
Điều 57. Giấy phép lái xe
1. Giấy phép lái xe bao gồm các hạng sau đây:
[...]
c) Hạng B1 cấp cho người lái xe mô tô ba bánh và các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A1;
d) Hạng B cấp cho người lái xe ô tô chở người đến 08 chỗ (không kể chỗ của người lái xe); xe ô tô tải và ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 3.500 kg; các loại xe ô tô quy định cho giấy phép lái xe hạng B kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 750 kg;
đ) Hạng C1 cấp cho người lái xe ô tô tải và ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ theo thiết kế trên 3.500 kg đến 7.500 kg; các loại xe ô tô tải quy định cho giấy phép lái xe hạng C1 kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 750 kg; các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng B;
e) Hạng C cấp cho người lái xe ô tô tải và ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ theo thiết kế trên 7.500 kg; các loại xe ô tô tải quy định cho giấy phép lái xe hạng C kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 750 kg; các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng B và hạng C1;
[...]
Như vậy, bên cạnh không phân biệt xe số sàn với xe số tự động, quy định mới cũng không phân biệt mục đích sử dụng xe, khác với quy định hiện tại yêu cầu bằng lái hạng B2 để lái xe dịch vụ.
Quy định mới không phân biệt xe số sàn và xe số tự động.
Từ quy định mới này, có câu hỏi đặt ra về việc ứng dụng với những người đã được cấp bằng lái xe, liệu người đang có GPLX hạng B1 số tự động có được lái xe số sàn sau khi luật này được áp dụng từ 1/1/2025.
Theo Điều 89 về quy định chuyển tiếp của luật, GPLX hạng B1 số tự động hiện tại vẫn không được phép điều khiển xe số sàn. Điều 89 quy định như sau:
Điều 89. Quy định chuyển tiếp
1. Giấy phép lái xe được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành được tiếp tục sử dụng theo thời hạn ghi trên giấy phép lái xe.
2. Giấy phép lái xe được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành nếu chưa thực hiện đổi, cấp lại theo quy định của Luật này có hiệu lực sử dụng như sau:
[...]
đ) Giấy phép lái xe hạng B1 số tự động cấp cho người không hành nghề lái xe được tiếp tục điều khiển xe ô tô số tự động chở người đến 08 chỗ (không kể chỗ của người lái xe); xe ô tô tải, kể cả ô tô tải chuyên dùng số tự động có trọng tải dưới 3.500 kg;
e) Giấy phép lái xe hạng B1 cấp cho người không hành nghề lái xe được tiếp tục điều khiển xe ô tô chở người đến 08 chỗ (không kể chỗ của người lái xe); xe ô tô tải, máy kéo có trọng tải dưới 3.500 kg;
g) Giấy phép lái xe hạng B2 cấp cho người hành nghề lái xe được tiếp tục điều khiển xe ô tô chở người đến 08 chỗ (không kể chỗ của người lái xe); xe ô tô tải, máy kéo có trọng tải dưới 3.500 kg;
h) Giấy phép lái xe hạng C được tiếp tục điều khiển xe ô tô tải, máy kéo có trọng tải từ 3.500 kg trở lên và các loại xe quy định cho các giấy phép lái xe hạng B1, B2 quy định tại các điểm đ, e và g khoản này;
[...]
Quy định mới không phân biệt lái xe dịch vụ hay không.
Bên cạnh đó, một điều người dân cần lưu ý là việc cấp đổi GPLX. Vì sau 1/1/2025, GPLX cho ô tô con sẽ chỉ còn hạng B, nên khi thực hiện cấp đổi, người dân sẽ được đổi sang GPLX hạng B với các điều kiện tương ứng GPLX đã được cấp.
Với GPLX hạng B1 số tự động, người dân thực hiện cấp đổi sẽ được cấp GPLX hạng B nhưng có điều kiện hạn chế là chỉ được điều khiển xe số tự động, tương tự như những hạn chế của GPLX hạng B1 trước đó.
Cụ thể, khoản 3 của Điều 89 quy định như sau:
3. Trường hợp người có giấy phép lái xe đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành có nhu cầu đổi, cấp lại giấy phép lái xe thì thực hiện như sau:
[...]
đ) Giấy phép lái xe hạng B1 số tự động được đổi, cấp lại sang giấy phép lái xe hạng B với điều kiện hạn chế là chỉ được điều khiển xe ô tô số tự động;
e) Giấy phép lái xe hạng B1, B2 được đổi, cấp lại sang giấy phép lái xe hạng B hoặc hạng C1 và chứng chỉ điều khiển xe máy chuyên dùng cho người điều khiển máy kéo có trọng tải đến 3.500 kg;
g) Giấy phép lái xe hạng C giữ nguyên và đổi, cấp lại cùng hạng và chứng chỉ điều khiển xe máy chuyên dùng cho người điều khiển máy kéo có trọng tải trên 3.500 kg;
[...]