Ngành ô tô quý III/2023: Sức mua yếu kéo kết quả kinh doanh đi lùi

 Thị trường ô tô phủ sắc xám

Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong tháng 9/2023 số lượng ô tô nguyên chiếc các loại đăng ký tờ khai hải quan nhập khẩu tăng 7,2%, tương ứng tăng 501 chiếc so với lượng nhập của tháng trước.

Cụ thể, lượng nhập khẩu ô tô nguyên chiếc các loại trong tháng 9/2023 đạt 7.430 chiếc, tương ứng trị giá đạt 173,68 triệu USD. Trong khi đó, ô tô nguyên chiếc các loại nhập khẩu được Tổng cục Hải quan ghi nhận trong tháng trước đạt 6.929 chiếc với trị giá đạt 162  triệu USD.

Tính chung lũy kế 9 tháng năm 2023, lượng ô tô nguyên chiếc các loại nhập khẩu về Việt Nam là 94.177 chiếc, giảm 17,8% và trị giá là 2,21 tỷ USD, giảm 15,7% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, ô tô 9 chỗ ngồi trở xuống là 75.834 chiếc, giảm 18,2% và ô tô vận tải là 12.202 chiếc, giảm 11,9%.

Theo báo cáo từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), trong tháng 9/2023 toàn thị trường đạt 25.375 xe, tăng 13% so với tháng 8/2023 nhưng vẫn giảm 24% so với tháng 9/2022.

Doanh số này bao gồm xe 19.665 du lịch; 5.546 xe thương mại và 164 xe chuyên dụng. So với tháng trước, doanh số xe du lịch tăng 13%; xe thương mại tăng 10% và xe chuyên dụng giảm 3%.

Về xuất xứ, doanh số bán của xe lắp ráp trong nước đạt 16.592 xe, tăng 26% so với tháng trước và doanh số xe nhập khẩu nguyên chiếc là 8.783 xe, giảm 7% so với tháng trước.

Tuy nhiên, bức tranh doanh số ô tô trong ba quý đầu năm nay vẫn mang gam màu xám chủ đạo. Theo số liệu VAMA cung cấp, tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường tính đến hết tháng 9/2023 đạt 209.929 xe, giảm 29% so với 2022.

Trong đó, xe ô tô du lịch đạt 156.498 xe, giảm 32%; xe thương mại đạt 51.751 xe, giảm 14% và xe chuyên dụng đạt 1.680 xe, giảm 60% so với năm 2022.

Tính đến hết tháng 9/2023, doanh số bán hàng của xe lắp ráp trong nước giảm 29% trong khi xe nhập khẩu giảm 30% so với cùng kì năm ngoái.

Tập đoàn Thành Công (TC Group) thành viên ngoài VAMA có tháng 9 đạt doanh số bán ra đạt 5.977 chiếc, tăng 90,1% so với tháng 8 và giảm gần 31% so với cùng kỳ năm ngoái. Cộng dồn 9 tháng đầu năm, TC Group bán được tổng cộng 41.168 xe Hyundai, giảm gần 27% so với cùng kỳ năm ngoái.

Kết quả kinh doanh “cài số lùi”

Trong quý III/2023, Tổng Công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam – CTCP (VEAM – UPCoM: VEA) báo doanh thu thuần đạt 2.871 tỷ đồng, giảm 17,6%. Công ty lãi sau thuế 4.722 tỷ đồng, giảm 8% so với cùng kỳ 2022.

Phía VEAM chi biết, lãi sau thuế giảm chủ yếu do lợi nhuận gộp giảm; phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết giảm 26% tương đương 440 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước. Trong khi chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành tăng 28% so với cùng kỳ.

Đáng nói, trong kỳ, công ty ghi tổng tài sản tại ngày 30/9/2023 đạt 31.646 tỷ đồng, tăng nhẹ so với hồi đầu năm. Trong đó, chiếm phần lớn là tiền gửi ngắn hạn ngân hàng lên tới 18.482 tỷ đồng, tăng gần 5.900 tỷ đồng so với đầu năm.

Khoản tiền gửi này mang lại cho công ty tới 875 tỷ đồng tiền lãi trong 9 tháng, tương đương mỗi tháng gần 100 tỷ đồng. Ngoài ra, tiền mặt và tiền gửi không thời hạn của VEAM đạt 585 tỷ đồng, tăng gần gấp đôi so với số dư đầu năm.

CTCP Dịch vụ tổng hợp Sài Gòn (Savico – mã: SVC), kết thúc quý III với lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ giảm 19,4%; lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh giảm tới 99,6% từ 177,3 tỷ đồng (quý III/2022) xuống 764,8 triệu đồng.

Kết quả, công ty báo lãi sau thuế 8,6 tỷ đồng, giảm 94,6% so với cùng kỳ năm 2022. Theo Savico, kết quả kinh doanh hợp nhất quý III/2023 giảm so với quý IIII/2022 chủ yếu do tình hình kinh doanh của thị trường ô tô quý III gặp nhiều khó khăn, các chi phí kinh doanh tăng cao để đảm bảo duy trì bán hàng trong khi khoản thu từ bán xe không tăng.

Ngoài ra, lợi nhuận đóng góp từ các công ty liên kết giảm mạnh dẫn tới lợi nhuận sau thuế quý III/2023 giảm so với cùng kỳ.

"Ông trùm" Mercedes-Benz, Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh (Haxaco, HoSE: HAX) kết thúc quý III với doanh thu thuần của Haxaco đạt 1.115 tỷ đồng, giảm 43% so với cùng kỳ năm trước.

Trong kỳ, khoản lợi nhuận khác của Haxaco giảm nhẹ 2,4 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước, nỗ lực kéo lợi nhuận trước thuế lên mức 10 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 8 tỷ đồng, giảm tới 86% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, đây đã là mức lợi nhuận “khá khẩm” nhất theo quý của doanh nghiệp này trong năm nay.

Lũy kế 9 tháng, doanh thu thuần của Haxaco đạt 2.905 tỷ đồng, giảm 44%. Đặc biệt, chi phí tài chính 32 tỷ đồng, tăng gấp 3 lần; chi phí bán hàng 101 tỷ đồng, đi ngang; chi phí quản lý 65 tỷ đồng, tăng 35% đã đẩy Haxaco vào cảnh lỗ thuần 1,2 tỷ đồng từ hoạt động kinh doanh trong khi cùng kỳ lãi 214 tỷ đồng.

Tuy nhiên, nhờ 21 tỷ đồng lợi nhuận khác gồng gánh nên Haxaco thoát lỗ trong 9 tháng đầu năm. Công ty báo lãi trước thuế 20 tỷ đồng, giảm 92%; lãi sau thuế 14 tỷ đồng, giảm 93% so với cùng kỳ.

Haxaco cho biết, sở dĩ doanh số bán xe trong 9 tháng năm 2023 giảm so với cùng kỳ năm trước là donhu cầu tiêu dùng xe sang chưa được cải thiện đáng kể do người tiêu dùng có xu hướng chờ đợi những tín hiệu tích cực hơn của nền kinh tế. 

CTCP City Auto (mã: CTF) - đơn vị ủy quyền chính thức của Ford Việt Nam trong 9 tháng đầu năm ghi nhận sự tăng mạnh ở đầu tư tài chính dài hạn từ 116 tỷ đồng lên 382 tỷ đồng, tăng 229% so với cùng kỳ năm trước.

Theo đó, City Auto góp 16% vốn, tương đương 1,6 triệu cổ phần, giá trị vốn góp 40 tỷ đồng vào CTCP New City Rent A Car. Đầu tư mua hơn 3,7 triệu cổ phần của CTCP Easy Car với giá trị chuyển nhượng là 37,5 tỷ đồng, tương đương 3,75% vốn góp.

Đầu tư thành lập CTCP Dasonmotors có vốn điều lệ 1.068 tỷ đồng, trong đó City Auto đăng ký góp 160,2 tỷ đồng, tương ứng 15% vốn điều lệ. Theo đó, tính đến ngày 30/9, công ty đã góp 153 tỷ đồng, vốn góp còn thiếu là 7,2 tỷ đồng.

Kết thúc 9 tháng đầu năm 2023, City Auto ghi nhận doanh thu thuần 4.905 tỷ đồng, lợi nhuận gộp gần 269 tỷ đồng, giảm 20.4% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế hơn 39 tỷ đồng, giảm 50%. So với kế hoạch lãi sau thuế năm 2023 là 137 tỷ đồng, Công ty thực hiện được hơn 28%.

Theo giải trình từ phía công ty, trong 9 tháng qua, thị trường kinh doanh ô tô chưa cải thiện, nhu cầu tiêu dùng ô tô giảm mạnh so với cùng kỳ, khiến các doanh nghiệp trong ngành đều bị ảnh hưởng chung.

Thu Hương