Sắp đưa vào vận hành Trung tâm Vũ trụ Việt Nam tại Khu CNC Hòa Lạc

Đây là thông tin được đưa ra tại buổi họp báo thông tin về kết quả hoạt động khoa học và công nghệ (KH&CN) 6 tháng đầu năm 2024 của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Việt Nam, tổ chức chiều 12/7.

PGS.TS Trần Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam cho biết, dự án đầu tư xây dựng Trung tâm Vũ trụ Việt Nam nằm trong "Chiến lược Phát triển và Ứng dụng khoa học công nghệ vũ trụ đến năm 2030".

Đến nay, Viện Hàn lâm đã hoàn thành trên 90% khối lượng các công việc cần thực hiện của Dự án từ nguồn vốn đối ứng; đồng thời đang xây dựng Đề án "Tăng cường năng lực quốc gia về quan sát Trái đất dựa trên hệ thống vệ tinh nhỏ"...

Làm rõ thêm về dự án này, TS. Lê Xuân Huy, Phó Tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cho biết, dự án Trung tâm vũ trụ Việt Nam tại Hòa Lạc được đầu tư đồng bộ thành 3 phần: Hạ tầng kỹ thuật và trang thiết bị; tiếp nhận và chuyển giao công nghệ; đào tạo nguồn nhân lực.

Các hạng mục xây dựng các tòa nhà của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam về cơ bản đã hoàn thành, phần lớn các tòa nhà đã bàn giao cho Trung tâm Vũ trụ Việt Nam từ 7/2024, phần còn lại dự kiến 12/2024.

Đối với hạng mục phổ biến kiến thức về khoa học và công nghệ vũ trụ bao gồm: Trưng bày bảo tàng, nhà chiếu hình vũ trụ, kính thiên văn dự kiến hoàn thành vào tháng 12/2024 và từng bước đưa vào sử dụng.

TS. Lê Xuân Huy cũng thông tin về vệ tinh LOTUSat-1 nằm trong Dự án này. Đây là vệ tinh quan sát Trái Đất với khả năng chụp ảnh độ phân giải cao trong mọi điều kiện thời tiết bằng công nghệ cảm biến radar khẩu độ tổng hợp (SAR). Dữ liệu ảnh của vệ tinh sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu về nguồn ảnh, cung cấp thông tin chính xác, nhằm ứng phó, giảm thiểu tác động của thiên tai và biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên thiên nhiên và giám sát môi trường.

Vệ tinh LOTUSat-1 đã hoàn thành chế tạo vệ tinh hiện đang chờ lịch phóng vệ tinh được dự kiến vào tháng 2/2025.

Theo kế hoạch này, dự kiến vệ tinh LOTUSat-1 sẽ được bàn giao cho Trung tâm Vũ trụ Việt Nam vào tháng 6/2025 sau 3 tháng thử nghiệm trên quỹ đạo.

Trong dự án vệ tinh LOTUSat-1, có hạng mục quan trọng là các thiết bị mặt đất bao gồm trạm mặt đất (ăng ten 9,3 m), trung tâm vận hành điều khiển vệ tinh, trung tâm ứng dụng dữ liệu vệ tinh. Các thiết bị này đã tiến hành lắp đặt hệ thống mặt đất tại Trung tâm Vũ trụ Việt Nam tại Hòa Lạc từ tháng 5/2024, dự kiến tháng 9/2024 sẽ bàn giao hệ thống này.

Cũng theo TS. Lê Xuân Huy, dự kiến đến tháng 12/2025, trung tâm nghiên cứu, phát triển, lắp ráp, tích hợp, thử nghiệm và vận hành các vệ tinh nhỏ dưới 180 kg "Made in Vietnam" sẽ hoàn thành. Đây là cơ sở để Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cũng như Viện Hàn lâm thực hiện Đề án "Tăng cường năng lực quốc gia về quan sát Trái đất dựa trên hệ thống vệ tinh nhỏ".

Trước đó, vào năm 2011, Chính phủ hai nước Việt Nam và Nhật Bản đã ký Hiệp định vay vốn ODA để thực hiện Dự án "Phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu sử dụng vệ tinh quan sát trái đất" (Dự án Trung tâm Vũ trụ Việt Nam). 

Được xây dựng trên diện tích rộng gần 9 ha tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, dự án có tổng mức đầu tư là 54,4 tỷ yên (tương đương hơn 12.363 tỷ đồng), sử dụng nguồn vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam. Thời gian thực hiện là từ năm 2011 đến năm 2020. Dự án được chia thành 5 dự án thành phần, khởi công vào tháng 9/2012.

Ngày 26/7/2019, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 45/QĐ-TTg về việc phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án. Thời gian hoàn thành Dự án là năm 2023.

Trung tâm Vũ trụ Việt Nam kỳ vọng sau khi hoàn thành Dự án tại Hòa Lạc, Việt Nam sẽ có một trung tâm nghiên cứu và triển khai công nghệ vũ trụ hiện đại hàng đầu khu vực Đông Nam Á. Nhờ đó, Việt Nam sẽ là một trong những nước có khả năng tự thiết kế và chế tạo vệ tinh nhỏ quan sát trái đất có độ phân giải cao sử dụng công nghệ quang học/radar tiên tiến...

Hoàng Giang