Mỹ trình làng USV thứ 3 thuộc chương trình “Chúa tể Hạm đội Ma” – Overlord

Tại thành phố Mobile, bang Alabama, Hải quân Mỹ vừa làm lễ đặt tên cho tàu mặt nước không người lái (USV) thứ 3 trong chương trình “Chúa tể Hạm đội Ma” (Ghost Fleet Overlord), đánh dấu một bước tiến nữa trong việc “xứ cờ hoa” xây dựng hạm đội USV của mình, Tạp chí Martitime Executive đưa tin hôm 7/5.

USV mang tên “Vanguard” (Tiên phong) là một phần của chương trình Overlord của Bộ Quốc phòng Mỹ được khởi xướng vào năm 2018 để đẩy nhanh việc áp dụng các hệ thống tự động và không người lái và phục vụ các kế hoạch thử nghiệm tác chiến mặt nước không người lái trong tương lai.

Các tàu này đã được sử dụng để phóng thử các hệ thống tên lửa được đóng trong container và đã tham gia nhiều hoạt động triển khai tầm xa cũng như các cuộc tập trận cấp hạm đội, theo tạp chí Mỹ có trụ sở tại Florida.

Về mặt quân sự, “Vanguard” là đội quân tiên phong của một lực lượng quân đội hoặc hải quân đang tiến lên, nhưng Vanguard cũng có nghĩa là nỗ lực dẫn đầu trong những phát triển hoặc ý tưởng mới. Vì vậy, đây là cái tên phù hợp cho tàu mặt nước không người lái, hay còn được gọi là xuồng không người lái (USV), được chế tạo có mục đích đầu tiên của Hải quân Mỹ.

“Không gì phù hợp hơn cái tên Vanguard”, Đại úy Scot Searles, Giám đốc Hệ thống Hàng hải Không người lái của Hải quân Mỹ, cho biết. “Công nghệ tiên tiến mà Vanguard sẽ sử dụng mang tính cách mạng và sẽ đi đầu trong việc thiết lập các tiêu chuẩn mới cho đội tàu của chúng tôi”.

Tàu mặt nước không người lái (USV) mới nhất của Hải quân Mỹ, tên là Vanguard, thuộc chương trình Overlord, được hạ thủy tại nhà máy đóng tàu Austal USA ở Mobile, Alabama, tháng 1/2024. Ảnh: Naval News

Điều đáng chú ý ở Vanguard: Đây là chiếc USV đầu tiên có thân tàu được thiết kế theo mục đích riêng (purpose-built), trong khi 2 chiếc trước có thân tàu được tái sử dụng từ các thuyền thương mại.

Vanguard được phát triển chung bởi một nhóm do hãng sản xuất tàu Austal USA và nhà thầu công nghiệp quốc phòng L3Harris dẫn đầu. USV này đã được hạ thủy vào tháng 1. Một khi Vanguard hoàn tất khâu trang bị và vượt qua tất cả thử nghiệm, nó sẽ gia nhập cùng với OUSV2 Ranger và OUSV4 Mariner tại San Diego với tư cách là một phần của USV Division 1 của Hải quân Mỹ – đơn vị chịu trách nhiệm về thử nghiệm và phát triển chiến thuật của các phương tiện tự hành.

“Vanguard đại diện cho một bước nhảy vọt đáng kể trong công nghệ không người lái”, Chuẩn đô đốc Kevin Smith, giám đốc điều hành chương trình phương tiện chiến đấu nhỏ và không người lái, cho biết trong một tuyên bố. “Việc bổ sung Vanguard sẽ cho phép mở rộng thử nghiệm và phát triển phương tiện không người lái, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang hạm đội hybrid”.

USV được đặt tên là “Vanguard” (Tiên phong) trong buổi lễ được tổ chức ngày 25/4/2024. Ảnh: Naval Sea System Command

Theo Tạp chí National Interest, chương trình “Chúa tể Hạm đội Ma” (Ghost Fleet Overlord) được coi là rất quan trọng trong việc tăng tốc và thúc đẩy việc sử dụng công nghệ không người lái trên khắp các tuyến đường biển. Nó đã khởi động cuộc thử nghiệm của Hải quân Mỹ với USV, và các nguyên mẫu trong chương trình này đang đi đúng hướng để chuẩn bị cho việc áp dụng USV trên toàn hạm đội trong các hoạt động.

Thời điểm ra đời của chương trình này cũng rất đáng chú ý: Đó là khi Hải quân Mỹ tiếp tục gặp khó khăn trong việc xây dựng và duy trì hạm đội mặt nước lớn của mình, và cũng là khi lực lượng này đang phải đối mặt với tình trạng thiếu thủy thủ nghiêm trọng.

Các tàu không người lái nhỏ hơn, chế tạo nhanh hơn có thể là giải pháp cho cả 2 vấn đề, vì kiến thức và kinh nghiệm thu được từ Overlord có thể giúp thúc đẩy sự phát triển và các yêu cầu đối với chương trình USV cỡ lớn (LUSV).

Với mục đích có chi phí thấp và được thiết kế theo module để cho phép mang theo nhiều thiết bị cho nhiều nhiệm vụ khác nhau, LUSV có thể mang lại khả năng chịu đựng cao hơn và được triển khai lâu hơn so với các tàu có người lái. Được vận hành từ xa và bán tự động, những con tàu như vậy sẽ không cần thủy thủ đoàn lớn như đội tàu mặt nước hiện tại.

Minh Đức (Theo Martitime Executive, National Interest)